Charles van Onselen op 80: Historikus wat die geskiedenis verander het

ONBLUSBARE WERKER

Charles van Onselen op 80: Historikus wat die geskiedenis verander het

Die gevierde kampvegter vir die werkersklasse in die Suid-Afrikaanse geskiedenis het 'n reusebydrae gelewer om ons samelewing te verstaan, skryf ALBERT GRUNDLINGH.

IN DIE huidige deursnee- Afrikaanse akademiese kringe is die historikus  Charles van Onselen, wat onlangs 80 jaar oud geword het, nie noodwendig ’n huishoudelike naam nie. Tog het hy uitsonderlike bydraes tot die Suid-Afrikaanse geskiedskrywing  in die breë gelewer. Hy het  ook grepe van Afrikaanse geskiedenis op insiggewende nuwe wyses aangespreek, veral in soverre dit die dinamika van die tans bykans vergete Afrikaner-werkersklas van weleer betref.

Van Onselen se belangstelling in die werkersklas, ongeag die velkleur, was nie toevallig nie. Sy Afrikaanse ma was ’n fabriekwerker en sy pa was ’n polisieman wat onder meer diens gedoen het op die Wit Trein toe die Britse koninklike gesin Suid-Afrika in 1947 besoek het.  Dit het hom as ’n Verenigde Party- (VP) ondersteuner gebrandmerk, wat hy inderdaad was.

Ná die bewindsoorname deur die Nasionale Party in 1948 is diesulkes met ooglopende bande met die VP met agterdog bejeën. Sy beroepsloopbaan is deur die Nasionaliste gekniehalter en hy het besef dat daar nie veel van ’n toekoms vir hom in die polisiemag onder Nasionalistiese bewind is nie. Hy het die mag verlaat en in diens getree van die mynbedryf as toesighouer van eiendomme in die destydse suidwestelike Transvaal en noordelike Vrystaat. Die wyse waarop die Nasionaliste sy vader behandel het,  het ’n diepgewortelde en langdurige renons in enige vorm van nasionalisme, wit sowel as swart, by hom laat ontstaan.     ..

Slegs Vrye Weekblad-intekenare kan hierdie artikel lees.

Teken nou in vir volle toegang tot alle Vrye Weekblad-inhoud.

Reeds ’n intekenaar? Kliek “Meld aan” om voort te gaan

Vir nuwe VWB 3.0-navrae: WhatsApp 082 897 2721 (net vir teksboodskappe) of stuur 'n e-pos aan hulp@vryeweekblad.com.