Helde, booswigte en beelde wat pla

ONS fokus op vyf spotprente wat in die 1950's en 1960's verskyn het. Ongeag hoe goed dit nagevors is, is die keuse van spotprente sonder uitsondering persoonlik en dus subjektief. My doel was om te wys hoe een spotprenttekenaar, 'n simpatieke lid van die binnekring, gehelp het om die triomf van Afrikaner-nasionalisme te konsolideer en te beklink.

Die betrokke spotprenttekenaar was T.O. Honiball, spotprenttekenaar van Die Burger van 1941 tot 1975. Dit is 'n merkwaardige lang tydperk in enige loopbaan en het saamgeval met die kardinale jare van die Nasionale Party se verkiesingsoorwinnings en, uiteindelik, die versterking van Afrikaner-nasionalisme.

Thomas Ochse Honiball is op die Oos-Kaapse dorpie Cradock gebore en het grootgeword in die episentrum van Afrikaner-denke, die universiteitsdorp Stellenbosch in die Wes-Kaap. Sy pa was 'n onderwyser by die toonaangewende Paul Roos Gimnasium op die dorp. In 1927 het Honiball sy studies aan die argitekskool van die hoofsaaklik Engelstalige Universiteit van Kaapstad gestaak omdat die soort tegniese  tekeninge wat deur dié beroep vereis word, nie versoenbaar was met sy spontane styl nie...