Van (f)Oktober na ‘No’-vember – is Mercury in retrograde?

Kom ons sit die “No” in November. Dit is daai tyd van die jaar. (f)Oktober is verby. En nou strek ons ons uit na die eindstreep.

Ewe selfvoldaan het ek twee weke gelede met my verjaardagnuusbrief geskryf:

As jy weet wanneer om te quit, sal dit jou lewe radikaal verander. Quit gereeld en quit graag. Dis ’n sterk punt om te weet wanneer om “nee” te sê.

Met ’n skok besef ek gedurende die beplanning van vandag se brief dat ek dalk die grootste leuenaar op aarde mag wees. Laat ek kontekstualiseer. Aan die begin van hierdie jaar het ek vir myself gesê ek gaan vir so veel as moontlik geleenthede probeer ja sê, mits die geleenthede my werklik gelukkig maak en/of geld inbring. Wel. Hier by die middel van vanjaar was my Nuwejaarsvoorneme in sy moer, en het ek vir byna alles begin ja sê. Sommige geleenthede het geld ingebring, maar te veel van daardie geleenthede het eintlik maar net my tyd gemors. En dít is hoe ’n mens (ek!) in ’n (f)Oktober beland, waar dit voel asof die jaar nou nie gou genoeg kan klaarkry nie.

Ongelukkig is daar nog heelwat wat moet gebeur voordat ons die Kersbome kan begin hang. Alhoewel party baie voorbarige winkels alreeds met hulle Kersversierings begin het! Maak my sommer befok. Elk geval. Ek wil uitkom by hoe ons almal heel in 2024 kan uitkom. In November moet ons almal wat tans afgemat voel, net begin nee sê. Van die geringste tot die grootste. Hiermee ’n paar voorstelle vir dinge waarvoor ons kan nee sê of waarvoor mense in die samelewing onlangs eerder net nee voor moes gesê het:

• Cyril moes nee gesê het toe sy raadgewers of wie ook al voorgestel het dat hy nou se Maandagaand die land toespreek ná die Bokke se wen. Hy het eerstens moeg gelyk, en tweedens niks van waarde gesê nie. Dit het opportunisties voorgekom, en ek wou die heeltyd skree: “Read the room, Cyril!”
• Sê nee as jou baas jou in November vra om ekstra skofte te werk of werk te doen wat nie in jou posbeskrywing is nie.
• Sê nee vir partytjies (behalwe as dit vir jou werklike vrede gaan bring).
• Britney Spears moes nee gesê het toe haar publicist en PR-span voorstel sy bring haar boek The Woman in Me nou tyd uit. Britney Spears-fans het net-net herstel ná die skokkende onthullings van hoe haar familie haar behandel het, en die nuus van haar egskeiding is skaars koud – hier verskyn Britney met ’n boek. Slegte tydsberekening.
• Die delivery-ouens op motorfietse moet in Desember nee sê as hulle gevra word om weer, soos laas jaar, soos Kersvader aan te trek wanneer hulle aflewerings doen. Dis Desember en gaan heel waarskynlik warm wees. En ’n Kersvader op ’n motorfiets is te veel inligting om in te neem.
• Ek moes nee gesê het toe iemand my onlangs iets hoogs persoonlik gevra het, want hulle het al weer vergeet wat hulle gevra het, en ek sit en dink weke later nog daaroor.

As jy weet wanneer om te quit, sal dit jou lewe radikaal verander. Quit gereeld en quit graag. Dis ’n sterk punt om te weet wanneer om “nee” te sê.

Oef, ek is negatief en belas vandag! Is Mercury in retrograde?

Woordverklaring

Kaar. ’n Mooi ou Dietse woord
vir iets waarin mens kan vergaar
heuning, vis, yswater; in ’n skuit
’n bak vir lewendige paling
of ’n byekorf gevleg van Spaanse riet,
stingels brem en langstrooirog;
’n nis deur sneeu uit ’n splits geslyt
aan die bopunt van ’n gletsergeut
met onderaan ’n keteldal
waar, op ’n vloer van swerfsteen,
’n dorp kan aanslib teen ’n meer.
’n Tregter sonder voet
waardeur die koring
op die meulsteen stroom;
ook die mond van Sint Ambrosius
as kind waar die bye in- en uitravot
soos stille aforismes –
de bono mortis, de fuga saeculi.
’n Vers, dink ek, waarvan mens deur
die vlegwerk loer, deur deksel,
wolke, dooie neerslag –
om vóór die wyn, die brood,
die droë vis, die kiem,
die gis, die suur te kry; die gevaar
van vinne, ander spore, vars verskrik
soos van Gervasius en Protasius
of van ’n klank soos minne, orewoet,
doupunt en furore. In ’n kaar
wil ek begrawe word,
geen vuur, geen kis.

- Marlene van Niekerk

Uit: Kaar

♦ VWB ♦

NEEM DEEL AAN DIE GESPREK: Gaan na heel onder op hierdie bladsy om op hierdie artikel kommentaar te lewer. Ons hoor graag van jou.