Kietsie en die Nazi met die een-yster: wat regtig daardie dag gebeur het

As enige lesers hiervan dalk 'n eksemplaar van James A. Yannes se baanbrekerboek Collectible Spoons of the 3rd Reich (eerste uitgawe in 2009) iewers op 'n rak het, laat weet my asseblief.

Dis nie dat ek self een wil hê nie, ek is eintlik net nuuskierig om te weet hoe groot die universum is van genoegsaam toegewyde versamelaars van Nasionaal-Sosialistiese eetgerei. (Yannes is ook die outeur van die meer omvangryke The Encyclopedia of Third Reich Tableware.)

Amazon sê oor eersgenoemde publikasie:

These spoons, unlike most other collectibles from this period, were actually owned and used daily by the people and organizations of those times. The book includes many spoon types, for example: Hitler’s personal silverware, Red Cross, SS, the U-47 etc. With over 200 photos and graphics and over 19,000 words of text, the book extensively explores the relevant historical highlights which in turn illuminate this unique period in history as reflected by the spoons. 

Ek sou aanneem Yannes se moontlike sukses as skrywer het meer te doen met Nazi's as met lepels en messe en vurke, want die Derde Ryk is nou eenmaal 'n onderwerp waarmee mense se fassinasie geen einde ken nie. Die Britse humoris en skrywer Alan Coren, wat onder meer vir meer as 'n dekade die redakteur van Punch was, het in 1975 'n bundel artikels uitgegee met die titel Golfing for Cats en 'n swastika op die voorblad, al gaan dit g'n niks oor enige van die drie nie. Want, het hy gereken, dis die drie temas wat gewaarborg is om by die Britse koperspubliek aanklank te vind: gholf, katte en Nazi's.

Ons praat gereeld hier op die redaksie oor maniere om mense lus te maak om ons stories te lees. 'n Prikkelende opskrif met 'n bietjie spanning of suggestie of misterie kan die verskil maak tussen 'n artikel wat almal by verbygaan en een wat wyd gelees word.

In 'n vorige lewe was dit deel van my werk by 'n dagblad om saans drie of vier plakkate te skryf wat die volgende dag op lamppale en by plekke soos kafees en die CNA die koerant sou help verkoop.

Die trick met 'n goeie plakkaat (en opskrifte in die algemeen) is om mense nuuskierig te maak sonder om te veel weg te gee, want anders gaan hulle mos nie die moeite doen om die koerant te koop of die res van die artikel te lees nie.

Die plakkate is saans vroeër as die koerant self na die fabriek gestuur sodat dit betyds gedruk en versprei kon word. En as daar die dag 'n probleem is wat maak dat die plakkate nie gedruk kan word nie, dan kan mens dit later in die verkoopsyfers sien.

Omdat rolperse ewe dikwels breek as wat hulle werk (daai tyd, in elk geval), kom vra 'n ou van bemarking my op 'n dag vir 'n spesiale plakkaat wat hulle vooraf kan laat druk en versprei as die gewone plakkate dalk nie beskikbaar is nie. Soos in: een wat voor die tyd geskryf is, sonder om te weet wat daardie dag in die koerant sou wees. 

Ek het nie geval vir sy voorstelle van iets flou soos “VANDAG IN DIE NUUS" nie, toe skryf ek in my slimmigheid 'n plakkaat wat sê:

WAT
REGTIG
GEBEUR
HET

Dié bewoording, dag ek, sal sekerlik waar wees van minstens een of twee stories in daardie dag se koerant. Dis mos wat koerante doen, om mense te vertel wat regtig gebeur het ...

En toe gebeur dit inderdaad op 'n dag dat niks anders behalwe dié een plakkaat die pale haal nie.

Op die flouste nuusdag denkbaar.

Daar was net mooi geen enkele storie daai dag in die hele koerant wat op énige manier die belofte van “wat regtig gebeur het" gestand gedoen het nie. Lesers het op 'n rits ingebel om te vra waarvan ons dan praat. Wat hét regtig gebeur?

En dan kan mens dié kant en daai kant toe nes jy wil, maar uiteindelik moes ek maar bieg: Nee, ek weet ook nie wat regtig gebeur het nie. Maar lees gerus môre se koerant, dan vind ons almal saam uit.

♦ VWB ♦

NEEM DEEL AAN DIE GESPREK: Gaan na heel onder op hierdie bladsy om op hierdie artikel kommentaar te lewer. Ons hoor graag van jou.