Die konstitusionele hof op 30: ’n stewige fondament, maar krake wys

GRONDWETLIKE GEREGTIGHEID

Die konstitusionele hof op 30: ’n stewige fondament, maar krake wys

Die land se hoogste hof, wat in 1994 gevestig is, het aanvanklik die verwagtinge oortref, maar die tweede helfte van die demokratiese era het gemengde resultate opgelewer, skryf HUGH CORDER.

  • 19 April 2024
  • Vrye Denker
  • 7 min om te lees
  • artikel 5 van 27
  • Hugh Corder

SUID-AFRIKA se konstitusionele hof (https://www.concourt.org.za/) staan uit as een van die min staatsinstellings wat die grondwetlike visie van 'n deelnemende demokrasie en sosiale geregtigheid beskerm en bevorder het. Baie ander staatsinstellings wat veronderstel was om in bondgenootskap met die hof op te tree, is verswak of het misluk (https://www.cde.org.za/bad-policy-choices-poor-governance-weak-leadership-are-wrecking-sas-economy/). 

Die hof het deurgaans een van die fundamentele waardes in Hoofstuk 1 van die Grondwet van 1966 (https://www.justice.gov.za/legislation/constitution/saconstitution-web-eng.pdf)voorgestaan. Dit vereis dat die uitoefening van openbare mag verantwoordbaar, responsief en oop moet wees. Desondanks, maar ook as gevolg hiervan, staar die hof uitdagings van buite en van binne in die gesig.

Die plig van die hoogste hof in enige grondwetlike demokrasie is om uitsprake te lewer met die finale gesag oor die betekenis van enige grondwetlike bepaling. Gevolglik kan die grondwetlikheid en wettigheid van die aard en perke van die uitoefening van openbare mag deur die parlement, die kabinet en enige openbare amptenaar in dié hof getoets word. Dit is 'n uitsonderlik veeleisende gesag. Diegene wat dit toepas, moet onberispelik wees en teen die oorskryding van hulle magte waak...

Slegs Vrye Weekblad-intekenare kan hierdie artikel lees.

Teken nou in vir volle toegang tot alle Vrye Weekblad-inhoud.

Reeds ’n intekenaar? Kliek “Meld aan” om voort te gaan

Vir nuwe VWB 3.0-navrae: WhatsApp 082 897 2721 (net vir teksboodskappe) of stuur 'n e-pos aan hulp@vryeweekblad.com.